Έντονη άνοδος καταγράφεται στα κρούσματα εποχικής γρίπης στην Ευρώπη, και μέσα στις ερχόμενες ημέρες αναμένεται ανάλογη έξαρση και στην Ελλάδα.
Οι υγειονομικές αρχές παρακολουθούν στενά την πορεία της επιδημίας, αφού η φετινή σεζόν γρίπης ξεκίνησε περίπου τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα από ό,τι συνήθως, γεγονός που συνδέεται με την κυριαρχία του υποκλάδου K του ιού γρίπης Α(H3N2).
«Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η κυκλοφορία στελεχών του ιού γρίπης Α(H3N2), και ειδικότερα του υποστελέχους Κ, το οποίο φαίνεται να διαδίδεται ταχύτερα και να οδηγεί σε αυξημένο αριθμό κρουσμάτων. Παρότι μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπιστεί ενδείξεις ότι το νέο αυτό υποστέλεχος προκαλεί βαρύτερη νόσο στο γενικό πληθυσμό, η ταχεία του διασπορά ανεβάζει σημαντικά το φορτίο στα συστήματα υγείας, όπως αποτυπώνεται και σε πρόσφατες αναλύσεις έγκριτων ιατρικών περιοδικών», δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) η καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το συγκεκριμένο στέλεχος έχει επικρατήσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αντιπροσωπεύοντας έως και το 90% των επιβεβαιωμένων περιστατικών. Υψηλή κυκλοφορία παρατηρείται σε παιδιά 5-14 ετών, ενώ σε ορισμένες χώρες καταγράφεται αύξηση νοσηλειών, κυρίως σε άτομα άνω των 65 ετών, γεγονός που εντείνει την ανησυχία των αρχών. Τα συστήματα υγείας σε αρκετές χώρες δέχονται πίεση. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) δέχεται έντονη πίεση λόγω της ραγδαίας αύξησης των κρουσμάτων γρίπης. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, χιλιάδες ασθενείς νοσηλεύονται καθημερινά, με τις εισαγωγές να αυξάνονται κυρίως σε ηλικιωμένους και άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Οι βρετανικές αρχές περιγράφουν την κατάσταση ως ένα από τα πιο σοβαρά χειμερινά κύματα των τελευταίων ετών, καθώς η έξαρση της γρίπης συμπίπτει με την κυκλοφορία άλλων αναπνευστικών ιών, προκαλώντας καθυστερήσεις στα επείγοντα και έλλειψη διαθέσιμων κλινών. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ήδη προειδοποιητικό παράδειγμα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, επισημαίνει η κ. Ψαλτοπούλου.
Οι υγειονομικές αρχές βρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή, καθώς η Ελλάδα εισέρχεται στο κέντρο του χειμώνα. Ο υποκλάδος K του ιού γρίπης Α(H3N2) που κυκλοφορεί παγκοσμίως έχει ήδη εντοπιστεί και στη χώρα μας.
Οι ειδικοί προειδοποιούν για αναμενόμενη έξαρση της εποχικής γρίπης τις επόμενες εβδομάδες, με φόντο τις αυξημένες κοινωνικές επαφές της εορταστικής περιόδου. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η καθηγήτρια Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, οι συγκεντρώσεις σε κλειστούς χώρους, τα ταξίδια και η αυξημένη κινητικότητα των γιορτών δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για τη μετάδοση αναπνευστικών ιών, όπως έχει υπογραμμιστεί επανειλημμένα από διεθνείς υγειονομικούς οργανισμούς. Η εμπειρία των προηγούμενων ετών δείχνει ότι τέτοιες περίοδοι συχνά συνοδεύονται από απότομη άνοδο των κρουσμάτων, η οποία αποτυπώνεται με καθυστέρηση στις νοσηλείες μετά τις γιορτές.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπενθυμίζει ότι η μετάδοση της εποχικής γρίπης γίνεται κυρίως μέσω σταγονιδίων, όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει, φτερνίζεται ή μιλά σε κοντινή απόσταση, καθώς και μέσω επαφής με μολυσμένες επιφάνειες, ειδικά σε κλειστούς χώρους με ανεπαρκή αερισμό. Η εορταστική περίοδος, με τις παρατεταμένες κοινωνικές συναναστροφές σε εσωτερικούς χώρους, ενισχύει ακόμη περισσότερο αυτή τη δυναμική μετάδοσης.
Ο ΠΟΥ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν ότι οι πολίτες άνω των 60 ετών, τα άτομα με χρόνια νοσήματα όπως καρδιαγγειακές και πνευμονικές παθήσεις, ο διαβήτης ή η νεφρική ανεπάρκεια, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι έγκυες και τα παιδιά έως 5 ετών, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη γρίπη, όπως επισημαίνει και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών της χώρας μας. Για τις ομάδες αυτές, η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία, επιδείνωση υποκείμενων νοσημάτων και ανάγκη νοσηλείας, σημειώνει η κ. Ψαλτοπούλου.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει ότι ο ετήσιος αντιγριπικός εμβολιασμός παραμένει το σημαντικότερο μέτρο πρόληψης. Ακόμη κι αν πραγματοποιηθεί αργότερα στη σεζόν, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης και θανάτου, ιδίως στις ευπαθείς ομάδες, όπως έχει τεκμηριωθεί σε μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες.
Γι’ αυτό και στη χώρα μας διατίθεται η δωρεάν εμβολιαστική κάλυψη, που περιλαμβάνει και ειδικά ανοσοενισχυτικά εμβόλια για τα άτομα τρίτης ηλικίας, ενώ έχει κυκλοφορήσει και το ρινικό εμβόλιο γρίπης για παιδιά. Παράλληλα, βασικά μέτρα ατομικής προστασίας, όπως η υγιεινή των χεριών, ο καλός αερισμός και η απομόνωση σε περίπτωση συμπτωμάτων, η χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό, συμβάλλουν στον περιορισμό της διασποράς. Σε περίπτωση επιδείνωσης συμπτωμάτων απαιτείται ιατρική συμβουλή. Επίσης, συνιστάται άμεση έναρξη αντι-ιϊκής αγωγής σε άτομα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές της γρίπης, με την εμφάνιση συμβατής συμπτωματολογίας, με ή χωρίς θετική διαγνωστική δοκιμασία.
Παράλληλα, υπάρχει διαθέσιμο ειδικό διαγνωστικό kit για τη διαφοροδιάγνωση μεταξύ γρίπης Α ή Β, κορονοϊού και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού.
«Η φετινή έξαρση της γρίπης υπενθυμίζει ότι, παρά την εξοικείωση της κοινωνίας με τις εποχικές ιώσεις, ο ιός της γρίπης παραμένει σοβαρή πρόκληση για τη δημόσια υγεία», υπογραμμίζει η κ. Ψαλτοπούλου. Προσθέτει ότι σε περίοδο έντονης κοινωνικής δραστηριότητας, όπως οι γιορτές, η πρόληψη και η τήρηση των διεθνών οδηγιών μπορούν να αποδειχθούν καθοριστικές για την προστασία τόσο των ευπαθών όσο και της κοινωνίας συνολικά.
