Οι εκτελέσεις στις ΗΠΑ φέτος ξεπέρασαν το διπλάσιο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ η αποδοχή της θανατικής ποινής από τους Αμερικανούς πολίτες συνεχίζει να φθίνει σταδιακά, σύμφωνα με το εξειδικευμένο παρατηρητήριο «Κέντρο Πληροφόρησης Θανατικής Ποινής» (DPIC).

Συνολικά, διενεργήθηκαν 46 εκτελέσεις μέσα στη χρονιά, έναντι 20 πριν από δέκα χρόνια. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επίδοση από το 2010, οπότε είχαν πραγματοποιηθεί πάλι 46, ενώ άλλες δύο έχουν προγραμματιστεί έως το τέλος Δεκεμβρίου.

Αντιθέτως, οι νέες θανατικές καταδίκες από σώματα ενόρκων παρέμειναν στο χαμηλότερο ιστορικά σημείο, μόλις 22, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του DPIC.

«Η Πολιτεία της Φλόριντας αποτελεί την κύρια αιτία της αύξησης που βλέπουμε», τόνισε η διευθύντρια του DPIC, Ρόμπιν Μάχερ, αποκαλύπτοντας ότι το 40% των εκτελέσεων πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά εκεί. «Αν αφαιρέσουμε τη Φλόριντα, η φετινή χρονιά δεν ξεχωρίζει από τις προηγούμενες», πρόσθεσε.

Ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της Φλόριντας Ρον ΝτεΣάντις, που υπογράφει την τελική εντολή εκτέλεσης, δεν παρείχε καμία αιτιολόγηση για την ξαφνική «ανάγκη αποκατάστασης της δικαιοσύνης στις οικογένειες» των θυμάτων. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι ο ΝτεΣάντις, ο οποίος διεκδίκησε το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ το 2024, ετοιμάζεται για νέα υποψηφιότητα το 2028, μεταδίδει το ΑΠΕ ΜΠΕ.

Αν και από το 2021 την αρμοδιότητα των εκτελέσεων έχουν οι Πολιτείες, «όλοι συμφωνούν ότι η στήριξη του Τραμπ στη θανατική ποινή πιθανότατα επηρέασε ορισμένους παράγοντες», είπε η Μάχερ, προσθέτοντας ότι παρατηρείται χάσμα μεταξύ αιρετών και εκλογέων. Η μείωση των καταδικαστικών αποφάσεων και η δυσκολία ομοφωνίας των ενόρκων ίσως αντανακλούν τη δυσφορία του κοινού. Μόλις το 52% των πολιτών τάσσεται υπέρ της θανατικής ποινής, το χαμηλότερο ποσοστό εδώ και μισό αιώνα. «Η ασυμφωνία οφείλεται στο ότι αξιωματούχοι σε κάποιες Πολιτείες προγραμματίζουν εκτελέσεις παλαιών καταδίκων, ενώ η κοινή γνώμη απομακρύνεται από τη θανατική ποινή», υπογράμμισε.

Όπως και άλλες χρονιές, η θανατική ποινή εμφανίζει «γεωγραφική συγκέντρωση»: μόνο 12 Πολιτείες, σχεδόν όλες στον Νότο, εκτέλεσαν καταδικασμένους φέτος. Νέες θανατικές καταδίκες εκδόθηκαν μόνο σε οκτώ από αυτές.

Οι περισσότερες εκτελέσεις έγιναν με ενδοφλέβιο διάλυμα, 38 συνολικά. Οι υπόλοιπες πραγματοποιήθηκαν με εισπνοή αζώτου, μέθοδο που εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ χαρακτηρίζουν «βασανιστήριο», ή με εκτελεστικό απόσπασμα, για πρώτη φορά μετά το 2010.

Η θανατική ποινή έχει καταργηθεί σε 23 από τις 50 Πολιτείες. Η Καλιφόρνια, το Όρεγκον και η Πενσιλβάνία τηρούν μορατόριουμ εκτελέσεων με απόφαση των κυβερνητών τους.

Δύο δικαστικές αποφάσεις σημάδεψαν τη χρονιά. Τον Οκτώβριο, δικαστήριο του Τέξας ανέστειλε την εκτέλεση του Ρόμπερτ Ρόμπερσον, αυτιστικού που είχε καταδικαστεί για τον θάνατο της κόρης του, αποδιδόμενο στο αμφισβητούμενο σύνδρομο ανατάραξης βρέφους. Τον Φεβρουάριο, το Ανώτατο Δικαστήριο, με συντηρητική πλειοψηφία, ανέτρεψε την καταδίκη του Ρίτσαρντ Γκόσιπ στην Οκλαχόμα και διέταξε επανάληψη της δίκης, κρίνοντας ότι στερήθηκε δίκαιης δίκης.