Ολοκληρώθηκε η παράδοσή της τον Μάιο του 2009, ενώ τμήματά της είχαν δοθεί στην κυκλοφορία, βήμα-βήμα, τα προηγούμενα έτη. Από τότε, ο αυτοκινητόδρομος που ενώνει την Ηγουμενίτσα με τους Κήπους Έβρου έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί—αν και αποτελεί άξονα στρατηγικής σημασίας που συνδέει την Ευρώπη με την Ανατολή. Έως το 2025, το δικαίωμα λειτουργίας και εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού θα παραχωρηθεί για 35 χρόνια στη κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis projects, η οποία θα υλοποιήσει επενδύσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή κλείδωσε μετά την πρόσφατη κύρωση, από την Ολομέλεια της Βουλής, της σύμβασης παραχώρησης του οδικού άξονα.
Έτσι, ο γερασμένος αυτοκινητόδρομος γυρίζει σελίδα, καθώς θα μετατραπεί σε σύγχρονο άξονα ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Οι μελέτες για το αρχικό τμήμα ξεκίνησαν το 1970, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του ’80 παραδόθηκε το πρώτο ολοκληρωμένο τμήμα. Υπάρχουν, επομένως, σήραγγες που χτίστηκαν τη δεκαετία του ’80, με τον δρόμο να χρειάζεται πλέον βαριά συντήρηση. Πρόκειται για παράμετρο «που σχετίζεται με την ασφάλεια των μετακινούμενων και με το επίπεδο της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχεται σε αυτούς», όπως τόνισε πρόσφατα ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι άμεμα θα εφαρμοστούν, κατά μήκος της Εγνατίας, μέτρα οδικής ασφάλειας—δηλαδή παρεμβάσεις που είναι αναγκαίες ώσπου να αναβαθμιστούν οι περίπου 60 σήραγγες και ολόκληρος ο άξονας. Στόχος είναι τα τούνελ να πιστοποιηθούν από τη Διοικητική Αρχή Σηράγγων στην κατηγορία Ε, όπου ισχύουν περιορισμοί σχεδόν για κάθε επικίνδυνο φορτίο. Στη συνέχεια θα περάσουν στην κατηγορία Α, όπου δεν θα υπάρχει κανένας περιορισμός για τέτοια φορτία.
Παράλληλα, έργα θα εκτελεστούν σε όλο το μήκος των 658 χιλιομέτρων του αυτοκινητοδρόμου και στους κάθετους άξονές του, προκειμένου να αποκτήσουν σύγχρονες προδιαγραφές. Οι εργασίες αυτές, που θα συναντήσουν οι οδηγοί το προσεχές διάστημα, είναι μονόδρομος ώστε η διέλευση από τις σήραγγες και τον υπόλοιπο αυτοκινητόδρομο να γίνεται με απόλυτη ασφάλεια. Οι οδηγοί θα πρέπει να προσαρμοστούν στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις των επόμενων εβδομάδων, αφού ο άξονας θα αναδιατάσσεται ενώ παραμένει σε λειτουργία. Εκτός από την πλήρη αναβάθμιση του δρόμου, ο παραχωρησιούχος θα κατασκευάσει 16 σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινήτων (ΣΕΑ) και 12 χώρους στάθμευσης-αναψυχής.
Σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης, αναμένεται επίσης αναπροσαρμογή των διοδίων τελών.
Η έναρξη της παραχώρησης της Εγνατίας θα συνοδευτεί από καταβολή εκτιμώμενου τιμήματος 1,269 δισ. ευρώ, του οποίου το τελικό ποσό θα προκύψει από τη διαδικασία προσαρμογής της χρηματοδότησης στις τρέχουσες τιμές επιτοκίων, μέσω του μηχανισμού rebalancing.
Εντός πέντε ετών από την έναρξη, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis θα έχει ολοκληρώσει επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ για την ανάταξη του άξονα και την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων. Μεταξύ άλλων προβλέπεται η αναβάθμιση του τμήματος Χαλάστρα–Εύζωνοι σε κλειστό αυτοκινητόδρομο. Κατά τη 35ετή περίοδο της παραχώρησης θα εκτελεστούν εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ.
