Δέκα βασικές αλλαγές με έμφαση στην πρόληψη και τη διαχείριση κινδύνων, προωθεί το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, που θα κατατεθεί στο υπουργικό συμβούλιο την ερχόμενη εβδομάδα.

Το σχέδιο νόμου «Ενεργή Μάχη» εισάγει εργαλεία και μηχανισμούς επενδύοντας παράλληλα στη διαλειτουργικότητα, τη συνεργασία των φορέων και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας.

1. Καθιερώνεται νομικά η προδιαγεγραμμένη καύση ως μέσο πρόληψης για μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης.
2. Συγκροτείται Ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου.
3. Αναβαθμίζεται η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και καταργείται το παλαιό μοντέλο διάσπαρτων ανακριτικών κλιμακίων.
4. Καταρτίζονται υποχρεωτικά Σχέδια Πρόληψης Πυρκαγιών για κάθε δήμο και περιφέρεια της χώρας.
5. Ενισχύονται τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά με δυνατότητα σύστασης νέων μόνιμων πυροσβεστικών φυλακίων.
6. Δημιουργούνται Επιχειρησιακά Κέντρα σε κάθε Περιφερειακή Πυροσβεστική Διοίκηση με απευθείας σύνδεση στο ΕΣΚΕΔΙΚ.
7. Συγκροτείται επιστημονική επιτροπή αξιολόγησης μεγα-πυρκαγιών για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων ενόψει μελλοντικών συμβάντων.
8. Αλλάζει το εκπαιδευτικό σύστημα και η Πυροσβεστική Ακαδημία αναβαθμίζεται σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής.
9. Συστήνεται Μητρώο Επικουρικών Δυνάμεων για αξιοποίηση εξοπλισμού πολιτών και επιχειρήσεων σε έκτακτες ανάγκες.
10. Παρέχεται ειδική εκπαίδευση αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος για τα νέα εναέρια μέσα μέσω του προγράμματος «ΑΙΓΙΣ». Το Πυροσβεστικό Σώμα θα αποκτήσει δική του επιχειρησιακή δύναμη πτητικών μέσων με πιλότους και μηχανικούς του Σώματος.

Σύμφωνα με όσα τόνισε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, σε πρόσφατη ενημέρωση μελών της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής για τον απολογισμό της Αντιπυρικής Περιόδου 2025, επίκειται αναμόρφωση του ν.4662 για την Πολιτική Προστασία, η οποία θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Όπως υπογράμμισε, «κοινή ιδέα όλων» είναι η ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας της χώρας.

Κύρια καινοτομία αποτελεί η θεσμοθέτηση της προδιαγεγραμμένης καύσης. Λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμογή του μέτρου σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ορίζεται για πρώτη φορά νομικά η «προγραμματισμένη και ελεγχόμενη χρήση φωτιάς». Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα επιτρέπονται σε αρμόδιες υπηρεσίες, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, προγραμματισμένες καύσεις πριν την αντιπυρική περίοδο, με στόχο τη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης.

Παράλληλα, με πρόταγμα την πρόληψη, συγκροτείται Ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου, αποτελούμενη από υδρολόγους και επιστήμονες με εξειδικευμένη γνώση της υδάτινης συμπεριφοράς και των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών κάθε περιοχής, ώστε η Πολιτική Προστασία να ενημερώνεται άμεσα για την ευαλωτότητα και τους κινδύνους κάθε τόπου.

Επιπλέον, το νομοσχέδιο προωθεί τη δημιουργία ανεξάρτητης επιτροπής επιστημόνων για την αξιολόγηση των mega fires (πυρκαγιές άνω των 100.000 στρεμμάτων), ώστε να εξαγάγει συμπεράσματα χρήσιμα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση παρόμοιων συμβάντων.

Όπως ενημέρωσε ο κ. Κεφαλογιάννης τα μέλη των Επιτροπών, θεσμοθετείται πλέον ο ετήσιος απολογισμός της αντιπυρικής περιόδου, με υποβολή σχετικής έκθεσης στη Βουλή.

Στα πλαίσια μέτρων πρόληψης, καθίστανται υποχρεωτικά για κάθε δήμο και περιφέρεια τα Σχέδια Πρόληψης Πυρκαγιών, που θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη χαρτογράφηση κρίσιμων περιοχών και σημείων κινδύνου.

Κομβικό ρόλο διαδραματίζει η αναβάθμιση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε). Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προτείνεται νέο μοντέλο με 36 ειδικά ανακριτικά κλιμάκια, τα οποία θα υπάγονται επιχειρησιακά στη Δ.Α.Ε.Ε. και διοικητικά στις έδρες των Διοικήσεων Πυροσβεστικών Υπηρεσιών κάθε νομού. Τα κλιμάκια θα στελεχωθούν με ειδικό προσωπικό και θα συνεργάζονται με συναρμόδιες Αρχές για τη διερεύνηση των αιτίων των πυρκαγιών και τον σχεδιασμό της στρατηγικής δασοπυρόσβεσης.

Σε ό,τι αφορά το δίκτυο συντονιστικών κέντρων, προβλέπεται η λειτουργία ενός επιχειρησιακού κέντρου σε κάθε περιφερειακή πυροσβεστική διοίκηση, άμεσα συνδεδεμένου με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.Δ.Ι.Κ.). Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται ενιαία εικόνα της κατάστασης από τοπικό σε εθνικό επίπεδο, διευκολύνοντας ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων.

Το νομοσχέδιο δίνει προτεραιότητα και στα απομακρυσμένα ή μικρά νησιά, προωθώντας τη σύσταση νέων πυροσβεστικών φυλακίων. Με απόφαση του Αρχηγού του ΠΣ θα παρέχεται η δυνατότητα ίδρυσης μικρών μόνιμων κλιμακίων πυροσβεστών σε τέτοιες περιοχές.

Παράλληλα, ενισχύεται ο εθελοντισμός με τη δημιουργία Μητρώου Επικουρικών Δυνάμεων. Πολίτες και επιχειρήσεις που διαθέτουν υδροφόρες, μηχανήματα έργου ή άλλο εξοπλισμό, θα μπορούν εθελοντικά να δηλώνουν διαθεσιμότητα για συμμετοχή σε συμβάντα. Ακόμη, προβλέπεται η δυνατότητα συμμετοχής των εθελοντών πυροσβεστών σε επιχειρήσεις εκτός της περιοχής τους.

Σημαντικές αλλαγές εισάγονται και στην εκπαίδευση του Πυροσβεστικού Σώματος. Η Πυροσβεστική Ακαδημία θα αναβαθμιστεί σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής, ενώ οι σχολές αξιωματικών και πυροσβεστών θα διαθέτουν μόνιμα μέλη ΔΕΠ και θα συνεργάζονται με ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Προωθείται επίσης η επαναλειτουργία της σχολής αρχιπυροσβεστών.

Τέλος, για τα νέα εναέρια μέσα του προγράμματος «ΑΙΓΙΣ», πέραν των προσλήψεων, θα δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση και αξιοποίηση αξιωματικών του ΠΣ. Θεσπίζεται διαδικασία μετάταξης και εκπαίδευσης αποφοίτων της Σχολής Αξιωματικών για την κάλυψη θέσεων χειριστών και μηχανικών-τεχνικών εναέριων μέσων. Η εκπαίδευση θα χρηματοδοτείται από την Υπηρεσία Εναερίων Μέσων, μετά από σχετικές προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.